- SPOLIA
- SPOLIAproprie appellata sunt olim pannicularia ea, quibus indutus erat reus, cum ad supplicium deducebatur. l. 6. ff. de hon. damnat. Unde Spoliare, vestes reorum exuere; quae a lictoribus plerumque distrahi et inter eos dividi solebant: et Spoliatorium locus, in quo spoliari solebant, ut videtur vox illa apud Plinium Panegyr. c. 36. sumi. Nunc Templum, nec vero Deus, non Spoliarium civium cruentarumque praedarum saevum receptaculum. Sed de hac voce infra. Inde etiam, quae cui latro abstulit, Spolia dici coeperunt, l. 31. §. 1. ff. depos. item, quae in bello hosti sive vivo, Graecis λάφυρα, sive mortuo, Graecis σκῦλα, vocata, detrahuntur. Haec antiquitus Deorum Fanis suspendebantur. Val. Max. l. 7. c. 6. ex. 1. Opera M. Iunii Dictatoris Remp. administrantis Spolia affixa templis,Deorum Numini consecrata. Hinc lanceas et sagittas aureas a Rege, Sophone captas David rex gazophylacio consecravit, apud Ioseph. Ant. Iud. l. 8. c. 10. Graeci quoque ut plurimum Diis suis ea sacra fecerunt, nonnumquam Delphos miserunt, ἀκροθίνια illis dicta, quod praeda in acervum congestâ eius τὸ ἄκρον Diis dedicarent. Quo respiciens Magara apud Euripidem, cum de nurubus, quas selegisset, verba facit, ait.Ἐγὼ δὲ νύμφας ἠκροθινιαζόμην.Pulchre de hoc ritu, Silius Punic. l. 1. v. 617.In foribus sacris, primoque in limine TempliCaptivi currus, belli decus, armaque raptaeBellantum ducibus saevaeque in Marte secures,Perfossi clypei, et servantia tela cruorumClauslraque portarum pendent.Et meminit eius Horatius l. 4. Od. 15. v. 6. ubi de Parthis,Et signa nostro restituit IoviDirepta Parthorum superbisPostibus.Prius tamen in triumphis ducebantur. Post Duces enim catenatos, obsides ncedebant, Liv. Dec. 4. l. 4. succedebant his tormenta bellica et catapultae, Idem Dec. 3. l. 9. caelatum dein argentum, hostibus ereptum, laetantis civitatis oculis ingerebatur, Plut. in Paulo Aemilio: sequebantur Spolia et arma hostibus detracta, Liv. Dec. 4. l. 9. etc. Vide Thom. Dempster. in Rosinum l. 10. c. 29. Etiam Tropaeis affigebantur Spolia, cum inseciptione, quod τὰ σκȏλατοῖς τροπάιοις ἐγγράφεςθαι vocat Scholiastes Eurp. in Phoenis. Imo Tropaea nihil aliud erant, quam trunca corpora cum spoliis. Vide Fabricium in sua Roma et in voce Tropaeum. Querno inprimis stipiti affixa. Ita enim victô Acrone Romulus, quercum decidit ingentem, in formam tropaei, ad quod singula eius arma suspendit, apud Plutarchum in eo: quod idem de Marcello, Britomartis Regis Celtici victore legimus, apud eundem in Marcello. Hinc de quetcu Virg. Aen. l. 10. v. 423.Haec arma exuviasque viri tum quercus habebit.Vide eundem Aen. l. 11. v. 5. ubi de Mezentii exuviis, de quercu decisâ suspensis, Claudian. in Rufin. l. 1. Pausan. l. 1. Alios etc. Et haec quidem publice: Postea privatis quoque domibus arma Spoliaque hostibus adempta suffigi coeperunt; quae venditâ domô ad emptorem transibant, qui ea refigere non audebat. Plin. l. 35. c. 2. Aliae soris et circa limina animorum ingentium imagines erant, affixis hostium spoliis, quae nec emptori resigere liceret, triumphabantque, etiam dominis mutatis, ipsae domus. Unde Val. Flaccus Argonautic l. 1. v. 835.----- -----Si quando pectore ductorVulnera nota gerens, galeis praefixa, rotisqueCui domus. ---- -----Et Tibullus l. 1. Eleg. 1. v. 53.Te bellare decet terrâ, Messala, marique,Ut domus hostiles praeferat exuvias, etc.Principum inprimis aedibus: Sic enim de palatio Ovid. Tristium l. 3. Eleg. 1. v. 33.Singula dum miror, video fulgentibus armisConspicuos postes, tectaque digna Diô.Inde, bellô ingruente, resigenda. Statius Achilleid. l. 1. v. 423.Nulla immunis humus, velluntur postibus altisArma olim dimissa Patrum. -----Silius Italicus Punicor. l. 10. v. 599.----- ----- ----- Ite ocius armaDiripite, ô pubes, templis; vos atria raptimNudate et clypeos in bella refigite captos.Vide Dempster. praefatum l. 5. c. 28. et supra in vocibus, Opima, item Praeda. Neque vero hominum solum, sed et ferarum occisarum Spolia, olim publice ostentata. Certe Hercules sine spolio leonis nusquam occurrit, quem alii Heroes imitati, Tydeus apud Euripid. Phoeniss. Actu 4. Aeneas, apud Virg. Aen. l. 2. v. 721. Nisus, apud eundem l. 9. v. 306. eiusdem ferae exuviis insignes fuêre: Sicut Polynices et Atalanti apri; Argus Arestorides tauri; Anchaeus ursae; Camilla tigridis, Alii aliarum ferarum soplia gestâsse memorantur. Credique successu temporis coeptum, talium spoliorum gestores esse ex Diis genitos, et hôc ipsô invulnerabiles, uti discimus ex Lycophronis Cassandra. Hinc ea a Maioribus ad posteros transmissâ, et in clypeis armisque aliis magnâ curâ effigiata sunt: quem gentilem honorem Statius vocat, Thebaid. l. 4. v. 155. In iisdem hospites excipi moris fuisse, docet Virg. Aen. l. 8. ubi de Euandro Aeneam excipiente, v. 178.----- ----- villosi pelle leonis.Etiam digna victoribus praemia visa, quibus inter alia ingentium ferarum exuvias nonnumquam brabei locô obtigisse, habes apud eundem l. 5. etc. Vide plura hanc in rem, apud Car. Paschalium Coronar. l. 9. c. 25.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.